Sade Lokum

Sade Lokum

Sade lokum yani bilinen adıyla Türk lokumu, tüm dünyada Türk kültürünün en önemli yansımalarından birisi olarak keyifle yenmektedir. Ülkemizde bayram, mevlüt ve törenler gibi özel etkinliklerin olmazsa olmaz ikramlarından birisi olan sade lokumun kültürümüzdeki yeri ayrıdır. Beş çaylarını tatlandırdığımız, acı kahveye tatlı bir yumuşaklık kattığımız, en güzel sohbetlerimizde ikram ettiğimiz sade lokuma dair bilinmesi gerekenlere kısa bir göz atmak, lokuma olan sevginizin bir kat daha artmasını sağlayacak.  

Lokumun Tarihçesi Hakkında Bilgi

Ünü sınırları aşan lokumun yüzlerce yıllık bir tarihi olduğu bilinmektedir. Lokumun kökenlerinin Sasaniler tarafından üretilen "Abhisa" tatlısına dayandığı bilinmektedir. 15. yüzyılda yaygınlaşmaya başlayan lokum tatlısının Osmanlı Devleti'nde popülerleşmesi ise 1600'lü yıllara dayanmaktadır. Seri üretimine başlanma tarihi olarak ise 1777 yılı gösterilmektedir. Lokum Osmanlı Devleti'nde "rahat ul-hulküm" yani "boğazı rahatlatan" adıyla tüketilmiştir. Yıllar içerisinde halk arasında "rahat lokum" olarak adlandırılmaya başlayan lokum tatlısı, modern Türkçede lokum adıyla yerini almıştır.

Sade lokum, kuru meyveli lokum ve çifte kavrulmuş lokum gibi birçok farklı çeşit ile üretilen lokum tatlısının Avrupa'ya gidişi ise İngiliz bir seyyah vasıtasıyla olmuştur. Seyyah lokumu Turkish Delight adıyla götürmüş ve 18. yüzyılda Avrupa'nın en seveceği tatlılardan birisi olacak lokum tatlısını Avrupa'ya tanıtmıştır. Avrupa'da çok geçmeden oldukça popüler hale gelen lokum tatlısı, gazetelerde tanıtılmaya, tarifleri verilmeye başlanmıştır. Günümüzde ise İngiltere gibi ülkelerde halen %200'lere varan satış rakamlarına sahip olduğu bilinmektedir.

Charles Dickens'ın kitaplarında bahsettiği, Napolyon'un en sevilen yiyeceklerinden birisi olduğu hatta Picasso'nun konsantrasyon aracı olarak kullandığı bilinen lokum, zaman zaman Yunanlılar tarafından kendi buluşları olduğuna yönelik iddialara maruz kalsa da, günümüzde tüm dünyada Turkish Delight adıyla anılmaktadır.  

Lokum Servisi Nasıl Yapılmalıdır?

Geleneksel lezzetlerimizde oldukça özel bir yeri olan lokum tatlısı, kuru meyveli lokum, çifte kavrulmuş lokum ve daha pek çok farklı çeşidiyle damaklarımızı süslemiştir. Sade lokumun ise özel yeri her zaman baki kalmıştır. Lokum tatlısının kültürümüzdeki özel yeri, sunumuna da bir o kadar özen gösterilmesine ortam hazırlamıştır. Lokum servisinin birkaç püf noktası bulunmaktadır. Püf noktalardan ilki lokumun kalitesidir. Kaliteli bir lokum öncelikle pudra şekerinin kuru olmasından anlaşılmaktadır. Şeffaf ve parlak renkte olması ve ağızda kolayca dişler tarafından kesilebilmesi lokumun kalitesini gösteren başlıca parametreler olarak gösterilebilmektedir.

Lokumunuzu kalite testinden geçirdikten sonra rahatlıkla sevdiklerinize ikram edebilirsiniz. Lokumun kültürümüzdeki sarsılmaz yeri, kahve ve çay yanında ikram edebilmeniz için özel lokumluklar üretilmesini sağlamıştır. Dilerseniz lokumluk edinerek servisinizi süsleyebilirsiniz. Bunun yanında tabaklarınızın kenarına küçük birer parça koymak da en sık tercih edilen servis seçeneklerinden birisidir.

Küçük çocuklara lokum servisi yapmak, ülkemizdeki özel geleneklerden bir diğeridir. Dilerseniz bez bir mendil içerisine koyduğunuz lokumları karne günü, bayram gibi özel günlerde çocuklarınıza vererek bu geleneği yaşatabilirsiniz.

Lokum Üretimi Nasıl Gerçekleşmektedir?

Sade lokum yapımı, oldukça meşakkatli ve özen gerektiren bir iştir. Gerekli hijyen koşullarına dair kapsamlı bir ön hazırlık yapıldıktan sonra pişirme, dökme, kalıplama, soğutma, kesme ve paketleme olmak üzere 6 aşamadan oluşan uzun bir süreç sonunda üretim tamamlanmakta ve hizmetinize sunulmaktadır.  

Sade lokum tarifi, maharetli ev hanımları tarafından sıklıkla araştırılmaktadır. Toplumumuzun olmazsa olmaz tatlarından olan lokuma dair üretim sürecinden kısaca bahsetmek gerekirse sade lokum malzemeleri şu şekilde sıralanabilmektedir:

·         Su

·         Şeker

·         Nişasta

·         Limon Tuzu

Kazanda veya basınçta pişirme yöntemleri lokum üretiminde en çok tercih edilen üretim metotlarıdır.

1 Adet Lokum Ortalama Kaç Kaloridir?

Sade lokum, enfes lezzetiyle diyette olanların dahi vazgeçemediği tatlılardan birisidir. Lokumun beş çayları, kahve keyifleri gibi yorgunluğumuzu attığımız ve sevdiklerimizle sohbet etmenin tadını çıkardığımız ortamların olmazsa olmaz ikramlarından olması, gün aşırı tükettiğimiz bir tatlı olmasını sağlamaktadır. Hal böyle olunca da, özellikle kadınlarda lokumun kalori değerleri endişeye neden olmaktadır.

Lokumun kalorisi, diğer tatlılarla kıyaslandığında oldukça düşüktür. Nişasta ve şeker gibi karbonhidrat bakımından oldukça zengin ham maddelerden üretilmesi, lokumun yüksek kalorili tatlılardan birisi olarak değerlendirilmesine neden olmaktadır. Sade lokum kalori değeri, 10 gram yani 1 adet için 38 kcal olarak belirlenmiştir. Şerbetli tatlılarla kıyaslanamayacak kadar düşük olan bu kalori miktarı, günlük tüketimde hiçbir sorun yaşatmayacaktır. Bu açıdan tatlı krizleriniz için belki de en ideal tatlılardan birisi olduğu söylenebilmektedir. Bunun yanında sağlığınızı düşünerek lokum tüketiminde aşırıya kaçmamanız gerektiğini de hatırlatmakta fayda bulunmaktadır.

Lokumun Besin Değerleri Nelerdir?

Hediyelik lokumlar, ülkemizde en fazla talep gören lokum çeşitlerinden birisidir. Lokum ülkemizde sohbet ortamlarında olmazsa olmaz bir ikram olmasının yanı sıra, kız isteme gibi önemli törenlerde de vazgeçilmez bir hediyeliktir. Tüm özel günlerimizde bize eşlik eden bu enfes tatlı, besin değerleri açısından da odlukça zengindir ve adeta doğal bir enerji kaynağıdır.  100 gram sade lokum için besin değerleri şu şekilde sıralanabilmektedir:

·         Karbonhidrat : 89.28 gr

·         Protein : 0.12 gr

·         Yağ : 0.19 gr

·         Lif : 1 gr

·         Kolesterol : 0 mg

·         Potasyum : 19 mg

·         Kalsiyum : 5 mg

·         Demir : 0.1 mg

Lokumun besin değerleri incelendiğinde, besleyicilik açısından olukça faydalı bir besin olduğu görülmektedir.

Lokum Ne Kadar Tüketilmelidir?

Sade lokum, yüksek besin değerleri ve düşük kalori miktarıyla ideal bir tatlı tercihi olmasının yanı sıra diyet kaçamakları için de üzmeyecek lezzetlerden birisidir. Bununla birlikte her gıdada olduğu gibi lokumda da aşırı tüketim doğru bir hareket değildir. Günde 4 adete kadar olan lokum tüketiminin kişinin protein ihtiyacının %25'ini karşıladığı açıklanmıştır. Kaliteli bir firmadan alınan ve doğru şartlar altında üretilmiş bir lokumun doğal bir enerji kaynağı olacağı ve günde 4 taneye kadar tüketilebileceği rahatlıkla söylenebilmektedir. Ancak fazlasının zararlı olduğunu bilmenizde fayda bulunmaktadır.

Lokumun Faydaları Nelerdir?

Sade lokum faydaları ile de Türk halkının gözündeki değerinin karşılığını fazlasıyla vermektedir. Kız isteme törenlerinden, özel ziyaretlere kadar pek çok özel etkinlikte yer alan lokumların faydaları, halkımız tarafından oldukça sık merak edilmektedir. Sade lokumun faydaları incelendiğinde, alternatif tatlılara kıyasla çok daha faydalı bir tatlı seçeneği olduğu rahatlıkla görülebilmektedir. Sağladığı faydalar kısaca şu şekilde sıralanabilmektedir:

·         Bademcik iltihabının iyileşmesine yardımcı olmaktadır.

·         Karbonhidrat bakımından zengin olması böbrek hastalıklarına iyi gelmesini sağlamaktadır.

·         Cildin canlı bir görünüm kazanılmasına yardımcı olmaktadır.

·         Cilt yüzeyinden meydana gelen yaraların iyileşme sürecine yardımcı olmaktadır.

Lokum Nasıl Saklanmalıdır?

Kültürümüzde özenle tükettiğimiz ve özel bir sunum hazırladığımız lokumun tüketimine olduğu kadar muhafazasına da özen gösterilmesi gerekmektedir. Lokumu tükettikten sonra hava alacak şekilde muhafaza etmek, lokumda sertleşme olmasına neden olmaktadır. Oysa lokumun kalitesi, şeffaf görünümünün yanı sıra üzerine hafifçe bastırıldığında eski formuna dönebilmesinden anlaşılmaktadır. Bu nedenle lokumu hava almayacak şekilde muhafaza etmeye özen göstermek gerektiğini unutmamak gerekmektedir. Bunun yanında sade lokum muhafazasında dikkat etmeniz gereken bir diğer husus, güneş ışığına direkt olarak maruz bırakmaktan sakınmak olmalıdır.